Хальмг танһчд царцаха олн болад, энүг хорлһна көдлмш кегджәнә
Эн өдрмүдт хальмг танһчд царцаха хорлһна көдлмш кегджәнә. Танһчин дорд үзгин райодт иим хортн ода дегд олн. Нег үлү, царцаха нисәд, улм ик әәмшгтә болв. Иим хортн урһмл тәрә-темсиг, хулс болн ноһа идәд, энүнә хөөн тег тас харлж одна. иим цагт танһчин селәнә эдл-ахун специалистнр цуг кергтә көдмш күцәж, иим хортна хөөн һардг һардгиг баһрулхин төлә шунж көдлжәнә. Царцаха олар тархагдхд тенгрин цуг таал бәәнә.
Эн жилин май сарас авн Октябрьск районд нәәмн минһн тәрәнә аһуд царцахала ноолдлһна көдлмш кегдв. Келхд, октябрьцнр энүнә төлә олн-үсн техник олзлсн деерән, самолетмуд дуудж авв. Өдр болһн хор цацдг шишлн техникар тәвн-жирн нектар һазрт хорн цацгдна. Энүнә төлә һучн лиитр хорн кергтә болна. Ода царцаха өсәд, нисдг болв. Тегәд чигн эдниг уга кехин төлә талдан химикат олзлх төр тәвгджәнә. Деерсә иим хор цацхла царцаха өрәл час болад үкж одна. Самолетын пилот келсәр, кергтә химикатыг цаглань авч иәхрх кергтә. Царцаха нисдг цагт энүнлә ноолхд күнд болж одна. Дала мөнгн кергтә. Царцахаг көөлдәд, ноолдх кергтә болна.
Ода царцаха альдаран нисхин тускар медж болжахш. “Восток” нертә эдл-ахун ах агроном Эльвира Хан келсәр, өрүн эрлт эдн һазр бүркәд авчкна, асхлад болхла, нег чигн царцаха үзгдхш. Ах агроном Эльвира Хан келсәр, эн жил цацаха нурһлж хулс идв. Эннь маднд туста болв.
Онц келхд, Октябрьск районд царцахала сүл тавн жилд ноолдан кегджәнә. Жил болһн энүнд ик мөнгн һарна. Үлгүрнь, эн жил дөрвн жува арслнг һарһх кергтә болв. Ода деерән иим мөнг района бюджет йилһж өгчәнә. Района эдл-ахусин толһачнр болхла эн халхар бас арһ-чидләрн нөкд болжана. Болв хамгин ик мөнгн федеральн бюджетас иржәнә. Октябрьск района АПК-н әнгин ахлач Василий Розмачевин келсәр, удл уга мана районд Әрәсән предприятьмудас царцахала ноолддг хорн ирх.
Онц темдглхд, хальмгин танһчин хазнас энүнә төлә ода мөнгн иржәхш. Тер бийнь района эдл-ахус эн жил царцахла кежәх ноолдан сән ашта болх гиж нәәлжәнә. Өдгә цагин некврлә ирлцәтә эв-арһ олзлад, октябрьцнр эн жил һан-халуг ик геертл угаһар дааж һарад, му биш урһц хураж саната бәәнә. Нег үлү, царцахала ноолдан цаглань эклв. Тегәд чигн иимхортн энд баһ болжана. Болв халун зун болх гиж санад, эн жил района эдл-ахус темдглсн зураһас нег минһн гектарт тутрһ ниднәкәс баһар тәрв. Октябрьск района администрацин толач Адьян Санлын келсәр, эн хаврар болн зузын эклцәр ик көдлмш кегдв. Давсн жиллә дүнцүлхлә, бәәдл невчк сән.
Ода буудян урһц хураж авгджана. Эн жил Октябрьск района селәнә эдл-ахусь царцахаг диилв гиж келж болх.
Санкун Дмитрий, Жамбин Дмитрий