Һан халунас көлтә хот-хоолын үн өсжәнә
Арван багин буудян үн хөрн-һучн процентд өсх гиж шинжләчнр таавр кежәнә. Иим өслт зунын кемд болсн һан-халунас көлтә болжана. Специалистнрин тааврар, зарм, геркулес, бурчг болн перловк үнтәрхмн. Ода тәрән-темсн кимдрсн бийнь, магазидт ода махн болн өдмг үнтәрв.
Давсн зунар догшн һан-халун болснас көлтә тәрәнә урһц му болв. Иим күнд бәәдл зуг селәнә эдл-ахун предприятьмудт биш, талдан чион халхт му нилчән күргжәнә. Өдр болһн гилтә хот-хол хулдж авдг танһчин әмтн үн өссн тускар медәд, үүмжәнә. Эн залу күүнә келсәр, өдмгин үн өсв, махн бас үнтәрв, зер-земш чигн үнтә болжана. Рынкин хәрлцәг бүрткж болжахш. Дунд жалвин кемжәтә улст чигн цуг юмн үнтә болжана гиж эн күүкд күн келнә. Махн, шикр үнтәрв. Хамг юмн үнтә гиж эн көгшә үүмжәнә. Эн медәтин тоолврар болхла, зәрм хот-хоолын үн үнтәрснь медгджәнә, зуцг талдан продукц яһад үнтәржәхнь медгджәхш.
Эн өдрмүдт зуг темсн кимдржәнә. Эннь бас учрта, юнгад гихлә, олн-зүсн темсн болз-болзгарн болна. Намрин кемд әмтн хамгин икәр боднцг, мәнгрс, луувнг, хавст хулдж авна. Талдан продукц олхла, жилин цагла ирлцжәхш. Сүл цагт хамгин икәр махна зүүтә хот-хол үнтәрв. Калмыкиястатын то-дигәр, үкрә махн дөрвнг процентд үнтәрв, һахан махна үн хойр процентд икдв. Тер мет цаһан бүүдян һуйр, өдмг болн тутрһ үнтәрж. Ут-тоодан мана танһчин әмтн күсдундур процентд үнтәрсн цуг хот-хоолыг хулдж авчана. Специалистнрин келсәр, зунын кемд махн невчк кимд болна, намар болхла эн продуцкин үн өснә.
Калмыкиястатын әнгин ахлач Екатерина Литвинован келсәр, сентябрь сард үн нег шаху процентд өсв, Зәрмдән иим өслт зурһан процертд күрәд бәәв. Хамгин икәр сентябрьт һахан, үкрә махн, өдмгин зүүтә хот-хол болн тутрһ үнтәрж. Такан өндгн, урмл тосн болхла сентябрь сард бас үнтәрв, зун жилин эклцәс ода күртл кимд бәәһә.
Шинжләчнрин тааврар, Әрәсәд буудян зармин үн бас өсхмн. Эннь зунын кемд болсн һан-халунас көлтә болх гиж келгджәнә. Ода ямаран зарм үнтәрхнь медгджәхш. Урдаснь кесн тааврар, эннь буудян зарм, арва, бурчг болн перловк. Иим үн иргч жил күртл тогтх гисн таавр кегджәнә. Энүнә учрнь иим — зунын кемд урһц мууһар һарв, рынкин таалд олн-зүсн әмтн мек — тах кежәнә.
Татьяна Дмитриева, Хавтхна Элла
