Хальмг танһчд хәәврин отряд нәәмн советск салдсин цогц олж авв
Тадн танһчин зәнг шуд эфирт хәләжәнәт., арцан цаарандан өгчәнәвидн.“Хальмг Танһч” нертә хәәврин отряд намрин “Вахта Памяти” керг-үүлдвр күцәв. Яшкульск района Утта поселкин өөр эдн советск әәрмин нәәмн салдсин цогц олж авв. Эн һазрт дөчн хойрдгч жилин чилгчәр немшнрәс хальмг танһчиг сулдхсна догшн дәәлдән болсмн.
Целинн района Хар Булг селәнә школын йисдгч классин сурһульч Валерий Аль-Килани “Вахта Памяти” керг-үүлдврт һурвн жил дарандан орлцжана. Иим керг энүнд соньн болсн деерән, орн-нутгин туужла өөрхн таньлдх арһ учрв, төрскән харсад әмнәсн хаһцсн салдснрин санл тодлна. Сүл салдс оршагдхла дән чилнә гиж келгддг. Валерий эн үгмүдт ик чинр зүүлһж, эврәннь арһ-чидләрн салдсиг олж авхд нөкд болжана. Хар Булг селәнә школын йисдгч классин сурһульч Валерий Аль-Килани келсәр, олж авсн салдснрин цогц өргж авхла, эдн зуг хөрн наста бәәж. Зүркн урсад, харм болна. Иим цагт төрскнч седклин ухан ирнә.
Яшкульск района Утта селәнә өөр болсн Вахта памяти нертә керг-үүлдврәс хәәврин отряд хәрж ирв. Эдн нәәмн салдсин цогц олж авв.Эдн гүүндән нег метрт кевтсн бәәж. Тер мет гүүндән нег метрт малтсн нүкнд бу-селмин сумн, карандаш, противогаз, утх болн медальона бүркәсн олдв. Отрядын һардач Игорьь Кравчук келсәр, эн һазрт хөрн нәәмдгч әәрмин һучн дөрвдгч медико-санитарн батальон бәәж. Энүнә цергчнр шавтсн салдиг һарһж авдг билә. Олж авсн нәәмн салдс Хальмг танһчиг немшнрәс сулдхсн дөчн хойрдгч жилин ноябрь-декабрь сард әмнәсн хаһцв. Дәкәд болхла хәәврин отряд ИЛ-2 самолетин үлдл олж авч. Энүнд Советск Союзин Герой нәәмдгч аһарин әәрмин хойр зун найн йисдгч авиадивизин летчик Всеволод Ширяев дәәлдж йовсн болх. Дөчн хойрдгч жилин сентябрин дөрвнд эврәннь самолетарн немшин самолет дәврәд, унһасмн. “Хальмг танһч” нертә хәәврин отрядын ниицәнә ахлач Игорь Кравчук келсәр, эн самолетын үлдлиг бидн немшин окопас һарһд авлавидн.Тиигхд ил теегт окоп батлж авхд ямаран чигн материалмуд олзлдг билә.Самолетин үлдлиг немшнр бас олзлсн бәәдлтә. Ода самолетин үлдлиг специалистнр шинжләд, кен энүнд дәәлдсинь илткж авх.
Келхд, намрин кемд болсн “Вахта Памяти” керг-үүлдврт түрүн болж зарюин приставмудын көдләчнр орлцв. Зарһин пристав Денис Дубинина келсәр, мана организацд "Санл" нертә отряд бүрдәгдв. Элстин хәәврин отрядла хамдан дәәнд әмнәсн хаһцсн салдснриг олж авхд нөкд болх санатавидн.
Хәәврин отрядын олж авсн цуг тоот Элст балһснд бәәх хәәврин музейд өггдх гиж Игорь Кравчук келв. Советск салдснрин оцгц болхла, эднә нерд илткж авсна хөөн, эднә элгн-садинь хәәж авсна хөөн оршагдх. Кравчукин келсәр, Утта селәнә өөр хәәврин көдлмш иргч жилин хаврар цаарандан кегдх. Ода болхла хур орад, намрин көдлмш зосах кергтә болв.
Татьяна Зубцова, Колдан Церн
