Әрәсән номтнр сән өдрән темдглжәнә
Эндр Әрәсәд номин өдр темдглгджәнә. Эргндк йиртмж шинжлһнә институт болн эрдм-сурһулин, номин болн сойлын министерств энүнд нерәдгдсн сурлһ ах классмудын сурһульчнр болн оютнр дунд давулв.
Хальмг танһчин сурһульчнр номт күн ямаран болхин тускар тоолврарн хувалцв. Иим сурлһ баһчуд дунд аридн шинжлт кедг институтын социологическ әнгин коллектив кев. Номт күн гүн сурһульта, олн-зүсн халхар сән медрлтә күн болх зөвтә гиж сурлһнд орлцсн баһчудын найн процентнь тоолжана. Тер тоод нег класст сурчах Дарима болн Таисия иим тоолврта бәәнә. Эднә келсәр, номт күн Альберт Эйнштейниг дураһад, көзлдур өмсх зөвтә. Хамгин олн баһчуд физик-теоретик номтыг түрүн ормд тәвж. Дарима Чинчиеван келсәр, номт күн ухата, цецн болн гүн сурһульта күн болх зөвтә. Таисия Лиджиеван тоолврар, номт күн күндтә болна. Болв күн болһн номт болж чадшго. Иии эрдмтә болх күнд, иим әмтн алдр улс гиж тоолжана.
Онц келхд, мана танһчин алдр номт, академик, УДЕ-н түүрвәч Пүрвә Мучкаевич Эрдниев хамгин сән гисн тавн номтын тоод орв. Номин халхар көдлхд күндтә болна гиж баһ наста үйнрин дөчн процентнь тоолжана. Һучн зурһан процентнь иим эрдм таасжахш. Талдан әмтн эн сурврт хәүр өгч чадсн уга. Энүнә тускар социологическ әнгин һардач Софья Лиджи-Горяева зәнглв. Аридн шидшлт кедг институтын әнгин ахлач Софья Лиджи-Горяеван келсәр, баһчудын тоолврт өдгә цагин залһлдана эв-арһс үлмәһән күргжәнә. Эдн телевизионн фильмд үзүлгдсн номин үүлдвр күцәжәх улсиг, тер тоод Горден Фриманиг болн Левиниг заана.
Иим төрт оньг өггджәхнь бас учрта. Сүл цагт Әрәсәд номтнр көгшржәхин болн һазадын ордудт һарч йовжах номтнрин то өсжәхин тускар статистикин то-диг иткүлжәнә. Номин делгрлтин төлә кергтә материальн таал бүрдәлһнд кергтә оньг тусхагджахш. Тегәд номин эрдм шүүж авх баһчудын тоолвр медж авхд соньн болв. Танһчин эрдм-сурһулин, сойлын болн номин министрин дарук Раиса Дякиеван келсәр, эн жил бахмж кех тоот бәәнә. Хальмгин университет олз-туста гиж үнлгдв. Академическ институтын тоод КИГИ РАН негдгч категорьт орв. Баһ наста номтнр сән үзмж бәрв, эврәннь шинжлтән эдн олнд медүлжәнә.
Ут-тоодан сурлһнд һурвн зун сурһуль болн оют орлцв. Социологудын темдглсәр, эдн сурлһнд шунмһаһар орлцв, цуг суврт хәрү өгв. Номт күн күндтә гиж тоолсн бийнь, баһчуд дундас номин үүлдвр шүүж авх күн баһ. Зәрм сурһульчнр ода күртл эрдмән шүүж авад уга, эднә ик зунь финансист болх саната. Зуг эднә тоолврар, ода Хальмг танһчд хамгин түрүнд эмчнр кергтә.
Ээнән Делгр, Настан Сергей
