Әәдрхн-Кизляр хоорндк төмр хаалһ тосхсн улст нерәдгдсн бумб тәвгдх
Әәдрхн-Кизляр хоорндк төмр хаалһин тосхачнрин баатр-зөрмг йовдл мөнкрүлгдхмн.Иргч жилд хаалһ эдлврт орсна далн жилин өөн күцх.Энүнлә ирлцүлж Улан-Хол станцд бумб тәвгдх зура бәәнә.Тер мет эн хаалһар санлын поезд бүрдәгдх зөвтә.Дәәнә цагт төмр хаалһ тосхсн улс дунд Борис Болдыревин нер заах кергтә. Дәәнә ветеран тер цагин тодлврмударн мана үүдәгч багла хувалцв.
Борис Болдырев найн нас зүүв. Насн дииләд ирв чигн, ода күртл чанһ-чиирг, заглюн, олна көдлмш күцәжәнә. Борис Машаевич авальтаһан нәәмн үрән өскәд кү кев, арвн ачнр-зеенртә, дөрвн жижтә. Эннь адрута жирлһин хаалһд сән ачлвр болв гиж келж болх. Насни туршарт күнд хар көдлмш кех кергтә болв. Арвн негн настаһасн авн эцкиннь ормд өрк-бүлән тежәв. Эцкнь дөчн негдгч жилин сентябрь сард дәәнд одад, немшин бәрәнд тусад, тенд концлагерьт өнгрж. Бичкн Борис экдән болн дөрвн дүүдән нөкд болдг болв.
Тиихд эдн Астраханск областин Наримановск района Линейное селәнд бәәршлжәлә. Дөчн негдгч жилин чилгчәр, Хальмг танһчин аһуһар давж һарх Кизляр-Әәдрхн хоорндк төмр хаалһин тосхлт эклв. Эннь дәәнә обьект гиж тосхгдв. Энүг арвнт тавн минһн күн тосхв. Нурһлж күүкд улс болн бичкдүд. Тер тоод арвн хойр наста Борис Болдырев күнд көдлмшт орлцв. Энүнә келсәр, тиигхд цуг көдлмш фронтын төлә кегдсмн. Көдлдж чадшгов гиж келдг арһ уга билә. Көдлмшәс зулх санан ордго билә гиж Борис Машаевич келнә.
Энүнә тодлсар, дөчн хойрдгч жилин август сард шин төмр хаалһар дәәнә аца болн Кавказас дән болжасн һазрур машиа тосн-түлә зөөдг болв. Энүг немшнр кесг дәкж бомблв. Төмр хаалһиг харслһна дәәлдән болдг билә. Тер цагт Борис станцд хальмгудыг Сиврүр нүүлһсн цаг күртл көдлв. Дөчн һурвдгч жилд энүнә өрк-бүлиг Хакассин һазрт нүүлһв. Хаалһдан энүнә дөврн дүнь даарад, өлсәд өнгрж одв.
Сиврин тууврас Борис инвалид болж ирв. Мод көрәджәһәд нурһан күндәр шавтаж. Эмчин селвгәр, цогц-махмудан батрулдг гимнастик кев. Тегәд чигн нурһан эдгәж чадв.Дөрвн жил хооран Кизляр-Әәдрхн хоорндк төмр хаалһ тосхсн улс дәәнә ветеранмуд гиж тоолгдв.Ода эднә пенсьт сар болһн тавн зун арлснг немж өгнә. Борис Болдыревин келсәр, эн цагас авн бидн дәәнә ветеранмудын льгот авдг болвидн. Сар болһн немр мөнг өгчәнә.
Цөн жил хооран Кизляр-Әәдрхн хоорндк төмр хаалһин тосхачнрин олна комитет Улан Хол селәнд төмр хаалһ Тосхачнр нерәдгдсн бумб тәвх седвәр татв. Комитетин ахлач Таһр Баерхаевин келсәр, проектн документац кехин төлә хойр зун минһн арслнг кергтә. Бумб тосххин төлә болхла хөрн тавн сай арслнг керглгджәнә. Төмр хаалһ Тосхлһан өөнин өмн өргнд келн-улсин музейд шишлнг һәәхүл секгдхмн. Олна комитетин ахлач Таһр Баерхаевин келсәр, һәәхүлд зун хойр зург бәәнә. Дәәнә цага материал уга. Тиигхд фотозург күн кедго билә. Эн обьект нуувчар тосхгдсмн. Ода зуг зурачнрин үүдәсн хойр зург бәәнә. Нег зургд хаалһин тосхлт үзүлгджәнә. Хойрдгч зургт хаалһ харсжах дәәлдә үзж болх.
Иргч жилд Кизляр-Әәдрхн хоорндк төмр хаалһт орсна далн жилин өөн күцх. Ода энүнд мана танһчд белдврин көдлмш кегджәнә.
Татьяна Зубцова, Бадмаран Владислав
